Jeetje, wat is ons gebeurd? Zo sta je in de file voordat je aansluit in de parkeergarage en de pantry om bij je werkplek te landen. En zo zit je tegen wil en dank thuis te werken.
Het overkwam talloze mensen sinds half maart. De pandemie is echter verre van uniek. Er zijn er vele en heftigere geweest, zoals de Spaanse griep (1918-1920). Het unieke aan deze pandemie is dat de meeste mensen gewoon doorwerken. Thuis, dankzij ICT. Ik schrijf dit met een grote tweeslachtigheid. Er zijn sectoren namelijk die vrijwel volledig stilliggen; horeca, toerisme en contactberoepen. Maar het primaire proces van de economie draait gewoon door! Vitale beroepen is dat gaan heten. Admiraal Rutte en zijn matrozen loodsen ons als jongens van Jan de Witt door deze roerige tijd.
Natuurlijk roep ik nu heel veel gemengde gevoelens op. Je doet het niet snel goed voor iedereen in deze tijd. Maar IC-capaciteit is nu even het belangrijkste criterium waarop wordt gestuurd met virologen als belangrijkste raadgever.
Geen anderhalvemetereconomie
Langzamerhand bereidt facility management zich voor op de terugkeer naar kantoor en is druk aan het bestickeren en beschotten en het verruimen van de onderlinge afstand op de werkvloer. Het leidend principe nu is de anderhalvemetereconomie. Maar er bestaat helemaal geen anderhalvemetereconomie en die komt er ook niet. Het is een label dat is bedacht voor een tijdelijke maatregel van onderling afstand houden. Er komt ook geen anderhalvemetereconomiepolitie om te handhaven. 1,5 meter maakt straks weer plaats voor iets anders, een soort van nieuw normaal.
Maar er bestaat helemaal geen anderhalvemetereconomie en die komt er ook niet
Waar zijn de werkplekstrategen?
Mijn verbazing is dat ik geen werkplekstrategen hoor. Wat is ook alweer een strateeg? 70.000 plus boeken gingen inmiddels over strategie (and counting). Een strateeg kan – tegen een vergoeding – vooruit kijken, onderzoeken en een reeks (voorgenomen of daadwerkelijke) keuzes, waar ze veel vertrouwen in heeft en kan controleren, aankondigen aan de rest van de organisatie. Een strateeg handelt vanuit een duidelijke visie, in de zin van een sterke overtuiging over de juiste handelwijze (Van den Steen, 2018).
Juist nu verwacht ik maatregelen in het licht van een duurzame werkplekstrategie. Deze crisis raakt een fundamentele discussie over organisatiehuisvesting en het leidend principe voor werkomgevingen. Was dat in het verleden kosten, imago of toch productiviteit? Nu meer dan duidelijk is dat de ruimtelijke omgeving de gezondheid en het functioneren van mensen in organisaties beïnvloedt is er momentum om in samenspraak met de CEO de functie en het doel van de huisvesting te herijken. Terug naar de oude situatie is geen optie want dan hebben we niks geleerd. Deze tijd vraagt om kritisch door te pakken op het creëren van een werkomgeving die het functioneren van de organisatie verbetert en die tegelijkertijd bestand is tegen negatieve ontwikkelingen in de toekomst.
Juist nu verwacht ik maatregelen in het licht van een duurzame werkplekstrategie
Aansluiting bij organisatiedoelstellingen
Door je slechts te richten op die 1,5m verlies je alle focus op het grote geheel. Je mist de kans om voorbij de crisis te kijken en mogelijk zelfs een paradigmaverschuiving te realiseren. Stel nu meer dan ooit de mensen en hun gezondheid centraal in relatie tot doel en nut van organisatiehuisvesting. En gaat het wel om organisatiehuisvesting of moet het gaan om de plek waar iemand werkt? Om de toegevoegde waarde van die werkplek te controleren ga je de impact ervan op de medewerker onderzoeken. De combinatie van keuzes maken en controleren zorgt er ook voor dat de aansluiting bij de doelen van de organisatie niet uit het oog worden verloren. Juist met die combinatie en een duurzaam leidend principe voor de inrichting van de werkomgeving lijkt in het verleden wat losjes te zijn omgesprongen.
Deze blog verscheen eerder op Facto Online d.d. 6 mei 2020.